Stemming op de arbeidsmarkt transport en logistiek iets minder positief

Het aandeel ondernemers dat last heeft van een personeelstekort blijft op een hoog niveau, maar daalt wel. Het aantal vrachtwagenchauffeurs neemt licht af. De instroom ligt lager dan vorig jaar en de uitstroom van vrachtwagenchauffeurs ligt nu boven de instroom. Daarnaast neemt het aantal faillissementen toe. Dit blijkt uit de meest recente Sectormonitor transport en logistiek.

STL: “Aan het begin van het tweede kwartaal van 2023 zijn transportondernemers terugkijkend op het kwartaal daarvoor licht negatief gestemd over de personeelssterkte: per saldo (3,4%) zag een afname van personeel in hun bedrijf. Ook het oordeel over economisch klimaat in het afgelopen kwartaal is per saldo negatief. Wanneer zij vooruitblikken zijn zij voor de personeelssterkte per saldo wel positief en voor het economisch klimaat nipt (0,8%) positief. Ook zien we in de Sectormonitor dat de omzet in het goederenvervoer minder sterk stijgt. In logistieke dienstverlening is sprake van omzetdaling. Het aantal faillissementen neemt toe ten opzichte van voorgaande kwartalen en vorig jaar.” 

Meer arbeidsmarktontwikkelingen uit deze Sectormonitor:

• Het aantal openstaande vacatures voor vrachtwagenchauffeurs ligt eind 2022 op een hoger niveau dan vorig jaar. Het aantal nieuw ontstane vacatures neemt af (UWV, 2023).
• Volgens het CBS geven veel ondernemers in de verschillende bedrijfstakken in Nederland aan last te hebben van een personeelstekort; gemiddeld is dat 33%. Uit de Sectormonitor blijkt dat dit percentage in het goederenvervoer over de weg hoger ligt: 40%-Q2, 44%-Q1, 51%-2022 Q4). Onder de ondernemers binnen logistieke dienstverlening is het aandeel: 30% begin Q2.
• In het eerste kwartaal van 2023 groeide de omzet in het goederenvervoer over de weg met +4,1% t.o.v. van vorig jaar. De omzetstijging in 2023-Q1 in goederenwegvervoer is minder sterk dan in voorgaande kwartalen. In logistieke dienstverlening daalt de omzet met –6,2% ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder (CBS, 2022). 
• De instroom van werknemers in de WW is in april 2023 voor chauffeurs en transportplanners en logistiek medewerkers lager dan in maart. Voor vrachtwagenchauffeurs is de instroom ook lager t.o.v. dezelfde maand vorig jaar (119 in 2023 tegen 128 in 2022). Voor logistiek medewerkers is de instroom hoger (203 in 2023 tegen 160 in 2022).
• Landelijk ligt het aantal lopende WW-uitkeringen in april lager dan in maart (-1,8 procent). Het aantal WW-uitkeringen nam in bijna alle sectoren af. In de afgelopen drie maanden van 2023 nam het aantal werklozen per maand gemiddeld met 6 duizend per maand af. Ten opzichte van vorig jaar is het aantal lopende WW-uitkeringen gedaald (CBS/UWV, 2023).

Ontwikkelingen ten aanzien van werknemers en werkgevers aangesloten bij SOOB/PFV:

• Het aantal bedrijven ligt iets hoger dan een jaar eerder (7.536 bedrijven in 2023-Q1 tegen 7.478 in 2022-Q1). T.o.v. vorige kwartalen neemt het aantal bedrijven licht af. Het gemiddeld aantal werknemers per bedrijf ligt op een hoger niveau dan vorig jaar (22,5 in 2023-Q1 tegen 22,3 in 2022-Q1).
• Vanaf september en oktober 2022 loopt het landelijk aantal faillissementen na een laagterecord in augustus weer op (CBS, 2022). In de eerste maanden van 2023 lag het aantal faillissementen hoger dan in dezelfde periode vorig jaar (CBS, 2023). Ook in onze sector is het aantal faillissementen in 2023-Q1 hoger dan vorig jaar (30 in 2023-Q1 tegen 18 in 2022-Q1). Het aantal is ook hoger dan in de voorgaande kwartalen. In heel 2022 gingen in de sector meer bedrijven failliet dan in 2021 (78 bedrijven tegen 62). Het aantal faillissementen lag wel lager dan in jaren voor 2021.
• Het totaal aantal werknemers in de sector bedraagt 169.752 in 2023-Q1 (tegen 166.535 in 2022-Q1). Het aantal werknemers neemt toe t.o.v. vorig jaar (+1,9% t.o.v. 2022-Q1) en is ongeveer stabiel t.o.v. vorig kwartaal. Het aantal chauffeurs neemt iets af t.o.v. vorig jaar, en vorig kwartaal. Er zijn 92.653 chauffeurs in 2023-Q1 (en 93.213 in 2022-Q1). Instroom van chauffeurs ligt lager dan vorig jaar en uitstroom ligt boven instroom.
• In 2023-Q1 is de instroom van het totaal aantal werknemers 8.361 en de uitstroom 6.684. Instroom en uitstroom liggen lager dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar. 63% van de instroom bestaat uit werknemers tussen 18-35 jaar. De leeftijdspiek bij de instroom ligt op 20 jaar en bij de uitstroom op 67 jaar.
• De pensioenuitstroom van werknemers lag in 2022 hoger dan in 2021. Vooral de pensioenuitstroom van chauffeurs nam toe. De uitstroom van werknemers vanwege bedrijfsbeëindiging en faillissementen lag in 2022 ook hoger dan het jaar ervoor (in 2022 stroomden 246 werknemers uit vanwege bedrijfsbeëindiging tegen 173 in 2021). Landelijk lag het aantal bedrijfsopheffingen volgens CBS in 2022 een stuk hoger dan in de voorgaande jaren (CBS, 2022). 
• De gemiddelde leeftijd van werknemers niet-chauffeurs daalt ten opzichte van vorig jaar (39,1 in 2023-Q1 en 39,7 in 2022-Q1). Sinds 2016 is er sprake van een dalende trend. Gemiddelde leeftijd chauffeurs stijgt verder, is ruim 45 jaar in 2023-Q1 (was 44,9 in 2022-Q1).
• Het aandeel parttimers neemt toe t.o.v. vorig jaar, zowel onder chauffeurs als onder werknemers niet-chauffeurs. Ruim 12% van chauffeurs werkt parttime en 57% van werknemers niet-chauffeurs in 2023-Q1.

In de Sectormonitor worden per kwartaal arbeidsmarktontwikkelingen gemonitord van werknemers en werkgevers die zijn aangesloten bij SOOB/Pensioenfonds Vervoer. De cijfers gaan naast het onderzochte kwartaal, ook deels over het lopende kwartaal, om goed aan te sluiten bij de actuele ontwikkelingen. De Sectormonitor komt tot stand in opdracht van de sociale partners TLN, VVT, FNV Transport en Logistiek en CNV Vakmensen. De uitvoering is in handen van Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) en is mogelijk dankzij SOOB. 

Benieuwd naar meer cijfers en trends?

Zie de bijlage voor de Sectormonitor 1e kwartaal 2023. Voor een verdere verdieping van de belangrijkste trends op de arbeidsmarkt verwijzen wij naar de nieuwe Arbeidsmarktrapportage beroepsgoederenvervoer (verschijningsdatum januari 2023).