Aanhoudende arbeidsmarktkrapte ondanks economische uitdagingen

De Nederlandse economie bevindt zich volgens het CBS in een milde recessie. Uit de meest recente Sectormonitor blijkt dat ook de sector transport en logistiek last heeft van de economische neergang. Voor het tweede opeenvolgende kwartaal nam het aantal faillissementen verder toe en daalde de omzet in zowel het goederenvervoer over de weg als de logistieke dienstverlening. Ondernemers zijn negatief gestemd over het economisch klimaat. Ondernemers blijven personeelstekorten houden en ook steeds meer transportondernemers hebben last van onvoldoende vraag.

In de Sectormonitor worden per kwartaal arbeidsmarktontwikkelingen gemonitord van werknemers en werkgevers die zijn aangesloten bij SOOB/Pensioenfonds Vervoer. De cijfers gaan naast het onderzochte kwartaal, ook deels over het lopende kwartaal, om goed aan te sluiten bij de actuele ontwikkelingen. De Sectormonitor komt tot stand in opdracht van de sociale partners TLN, VVT, FNV Transport en Logistiek en CNV Vakmensen. De uitvoering is in handen van Sectorinstituut Transport en Logistiek (STL) en is mogelijk dankzij SOOB.

Meer arbeidsmarktontwikkelingen uit deze Sectormonitor:

• In het derde kwartaal van 2023 was de omzet in het goederenvervoer over de weg 4,6% lager. In logistieke dienstverlening daalde de omzet met –19,1% ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder (CBS, 2023). De omzet in goederenvervoer over de weg daalt al twee kwartalen op rij.
• Eind 2023-Q3 zijn er ruim 7.000 openstaande vacatures voor vrachtwagenchauffeurs. Het aantal vacatures is gedaald vergeleken met vorig jaar en het vorige kwartaal. Desondanks blijft de arbeidsmarkt voor chauffeurs in de meeste regio's zeer krap (meer vacatures dan werkzoekende chauffeurs). Ook voor beroepsgroepen verwant aan transport en logistiek ligt het aantal openstaande vacatures lager dan vorig jaar.
• Volgens het CBS zijn ondernemers in de zogenaamde categorie ‘Vervoer over land’ begin Q4 per saldo negatief over economisch klimaat in de afgelopen 3 maanden. En voor de komende 3 maanden zijn hun verwachtingen ook negatief. Het aandeel ondernemers Vervoer over land dat onvoldoende vraag ervaart neemt sterk toe (van 25% in okt. 2022 naar 37% in okt. 2023). Ondernemers blijven nog wel het meest belemmerd in de bedrijfsvoering door een tekort aan personeel (55% geeft dit aan).

Ontwikkelingen ten aanzien van werknemers en werkgevers aangesloten bij SOOB/PFV:

• In 2023-Q3 is het aantal faillissementen flink hoger dan vorig jaar (42 in 2023-Q3 tegen 13 in 2022-Q3). Het aantal is ook hoger dan in de voorgaande kwartalen. In heel 2022 gingen in de sector meer bedrijven failliet dan in 2021 (78 bedrijven tegen 62). Het aantal faillissementen lag nog wel lager dan in jaren voor 2021. 
• In 2023-Q3 is de instroom van het totaal aantal werknemers 7.160 en de uitstroom 5.967. De instroom ligt flink lager dan in hetzelfde kwartaal vorig jaar en uitstroom ligt hoger. 62% van de instroom bestaat uit werknemers tussen 18-35 jaar. De leeftijdspiek bij de instroom ligt op 20 jaar en bij de uitstroom op 67 jaar.
• Het aantal vrachtwagenchauffeurs neemt af vanwege een lagere instroom die ook nog eens onder de uitstroom ligt. 
• De pensioenuitstroom van werknemers lag in 2022 hoger dan in 2021. Vooral de pensioenuitstroom van chauffeurs nam toe. De uitstroom van werknemers vanwege bedrijfsbeëindiging lag in 2022 ook hoger dan het jaar ervoor (in 2022 stroomden 245 werknemers uit vanwege bedrijfsbeëindiging tegen 173 in 2021). Landelijk lag het aantal bedrijfsopheffingen volgens CBS in 2022 een stuk hoger dan in de voorgaande jaren (CBS, 2022).