De sector transport en logistiek is hard geraakt door het stilvallen van de economie als gevolg van COVID-19. Met een arbeidsmarktplan Transport en Logistiek bestaande uit een pakket aan crisismaatregelen investeren sociale partners in de sector in behoud en inzetbaarheid van werknemers die in de afgelopen jaren zijn ingestroomd vanwege de grote spanning op de arbeidsmarkt. Daarnaast moet de sector oplossingen bieden voor ontwikkelingen die al vóór de coronacrisis speelden. Technologie, platformisering en verduurzaming gaan een steeds belangrijkere rol spelen voor veranderingen in de werkgelegenheid. Voor een toekomstbestendige sector met een gezonde arbeidsmarkt is het cruciaal dat werkgeversorganisaties en vakbonden met een gezamenlijk aanpak zorgen voor slimmer werk(en) met behoud van het fundament van de huidige sociale infrastructuur.
Deze aanbevelingen, waarvan het belang nog eens extra wordt onderstreept door de gevolgen van de coronacrisis, blijken uit de ‘Visie 2025 wegvervoer en logistiek’ die SOOB in opdracht van de sociale partners TLN, VVT, FNV en CNV heeft laten opstellen.
Verbeteren concurrentiepositie
Elisabeth Post, voorzitter TLN: “Het is nog onduidelijk hoe zwaar de economie zal lijden onder de coronacrisis en wanneer Nederland weer uit het dal kruipt. Met een flink pakket aan maatregelen willen werkgeversorganisaties en vakbonden de gevolgen van de coronacrisis op de arbeidsmarkt aanpakken. Uit de toekomstvisie blijkt dat slimmer werk(en) belangrijk is om de concurrentiepositie te verbeteren. Digitalisering helpt daarbij. Door omscholing kunnen bedrijven meer focus leggen op data, IT en kunstmatige intelligentie. Die slimme, digitale oplossingen maken de sector bovendien weerbaarder tegen ongewenste, negatieve effecten van de platformeconomie. Ook ondersteunt het de sector in de verduurzamingsopgave. Daarvoor is schaal vereist, die het midden- en kleinbedrijf met samenwerking kan realiseren.”
Willem Dijkhuizen, bestuurder FNV Transport & Logistiek: “Als het gaat om slimmer werk(en) is het van belang tegemoet te komen aan veranderende eisen uit een krapper wordende arbeidsmarkt. Naar verwachting zijn er over anderhalf jaar, als het herstel na de coronacrisis wordt ingezet, weer medewerkers nodig. Daarvoor moeten we nu zorgen dat medewerkers behouden blijven voor de sector, mede gezien de vergrijzing en uitstroom in de komende jaren. Tegelijkertijd biedt deze coronacrisis ook kansen om mensen uit andere sectoren voor de transport- en logistieke sector op te leiden. Dit zorgt ervoor dat de sector goed is voorbereid op de toekomst in aantallen en kwaliteit van de medewerkers.”
Tjitze van Rijssel, bestuurder CNV Vakmensen: “Om personeel duurzaam inzetbaar te houden, uitstroom van personeel te voorkomen en nieuwe doelgroepen te bereiken is het van belang in te spelen op de juiste balans tussen werk en privé. Hiervoor moet bijvoorbeeld werken in deeltijd worden gefaciliteerd. Onder andere met kunstmatige intelligentie is het werk voorspelbaarder te maken en daarmee beter te organiseren.”
Belang behoud sociale infrastructuur
De sociale infrastructuur, bestaande uit zaken als ‘de eis van dienstbetrekking’ en ‘de algemeen verbindend verklaring van de cao’ borgt dat er in de sector veel vaste banen zijn, ook voor laaggeschoolde medewerkers. De eis van dienstbetrekking biedt de werknemer bescherming tegen concurrentie op arbeidsvoorwaarden door zelfstandigen zonder personeel, het voorkomt betaling onder cao-niveau. De eis van dienstbetrekking is onderdeel van de Wet Wegvervoer Goederen (WWG) die de vergunningsplicht regelt voor goederenvervoer in Nederland bij voertuigen met een laadvermogen van 500 kilogram en meer. De noodzaak tot behoud van de sociale infrastructuur neemt toe door de toenemende concurrentiestrijd met nieuwe toetreders. Doordat het vervoer van bedrijven naar consumenten toeneemt, waarvan een deel buiten het bereik van de WWG valt, verschuift het belang van vervoer boven de 500 kilogram laadvermogen naar vervoer onder deze grens. Dus het wordt tijd dat ook dit segment beter georganiseerd wordt zodat ook hier concurrentie op arbeidsvoorwaarden wordt voorkomen.